maandag 31 maart 2014

Folders en mappen

Sedert het moment dat we allemaal overgeschakeld zijn van MS-DOS naar Windows, nu toch al weer heel wat jaartjes geleden, is de verwarring omtrent folders en mappen sterk toegenomen. Vroeger was er geen twijfel mogelijk: een map was een kartonnen of plastic kaftje waar je blaadjes in kon opbergen, en een folder was een stukje kleurig drukwerk waarmee ergens reclame voor gemaakt werd. Nu is dat niet meer zo, en dat komt omdat zowel folder als map in het computerjargon geslopen zijn.

In MS-DOS stonden bij elkaar horende bestanden in een directory, en zo’n directory kon op zijn beurt ook weer subdirectory’s bevatten. Met de komst van Windows werden dat ineens mappen en submappen, en ze werden voorgesteld met een pictogram dat op een kartonnen mapje geleek.

Het toeval wil nu, dat wat in de Nederlandse versie van Windows een map heet, in de Engelse versie een folder wordt genoemd. Inderdaad: folder is de Engelse vertaling van map. Gevolg: heel wat mensen die Engels en Nederlands door elkaar gebruiken – ja, zulke mensen bestaan, en ze zijn met velen –, hadden het al gauw over folders waar ze eigenlijk mappen bedoelden.

folder – map – kaart

Maar het werd nog erger. Het woordje map blijkt op zijn beurt óók een bestaand Engels woord te zijn. Map is namelijk de Engelse vertaling van kaart (in de betekenis van wereldkaart, landkaart, wegenkaart enz.). Denk maar aan Google Maps. En diezelfde mensen die graag Engels en Nederlands door elkaar gebruiken, hebben het tegenwoordig steeds vaker over een map, waar ze eigenlijk een kaart bedoelen.

Nu is het natuurlijk de gewoonste zaak van de wereld dat we voor heel wat computertermen, waar geen Nederlandse benaming voor bestaat, gewoon de Engelse term overnemen. Maar in het geval van kaarten en mappen is daar natuurlijk geen enkele reden toe.

Kunnen we het voortaan dus weer gewoon over mappen hebben, in plaats van over folders?

Nederlands Engels
kaart map
map folder
folder leaflet

woensdag 19 maart 2014

Veronica Mars

Een aantal jaar geleden was Veronica Mars op tv, een mysterie/dramaserie die voornamelijk op jongvolwassenen was gericht, maar toch ook een volwassen publiek kon bekoren. Het hoofdpersonage, vertolkt door Kristen Bell, is een studente aan een Amerikaanse High School in het fictieve stadje Neptune. In haar vrije tijd helpt de bijzonder clevere Veronica haar vader bij zijn werk als privédetective, en ze gaat ook geregeld op eigen houtje allerlei mysteries oplossen.

Ik was een groot fan van de serie en vond het dus erg jammer dat de reeks al na drie seizoenen ophield te bestaan. Ondanks mijn leeftijd ben ik nog jong van geest en kan ik me dus goed in de leefwereld van jongeren inleven. Ik houd van het mysterie/detectivegenre en het hoofdpersonage was eigenlijk ook wel een beetje een geek, zodat ik me bijzonder goed met haar kon identificeren.

Maar niet getreurd, na de tv-serie is er nu immers Veronica Mars, de film! Deze film is vorige week in de States in première gegaan. Een releasedatum voor België of Nederland is helaas nog niet bekend, maar de film kan bij ons gelukkig wel al bekeken worden via iTunes. Op IMDb (de Internet Movie Database) krijgt Veronica Mars alvast een bijzonder hoge score van 7.9 en de meeste reviews zijn erg lovend. De film speelt zich af tien jaar na het einde van de tv-reeks, en heel wat acteurs en actrices hernemen hun rollen.

Veronica Mars

Het bijzondere aan de film is de manier waarop hij uiteindelijk tot stand is gekomen. Al meteen na het stopzetten van de tv-reeks schreef Rob Thomas (de bedenker, scenarist en executive producer van de serie) het script voor een film, maar filmmaatschappij Warner Bros. wou het project niet financieren. In maart 2013 startte Thomas dan maar samen met hoofdrolspeelster Kristen Bell een campagne om geld in te zamelen via Kickstarter.

Kickstarter is een zogenaamd crowdfunding-platform: hier worden allerlei projecten voorgesteld die financiering zoeken bij het grote publiek. Het bleken vooral de vele fans die bereid waren om geld te investeren om de Veronica Mars-film te verwezenlijken. Het oorspronkelijke doel was om op die manier 2 miljoen dollar binnen te halen, maar de massale respons oversteeg de verwachtingen: er werd uiteindelijk binnen de vooropgestelde periode van een maand meer dan 5,7 miljoen dollar bijeengebracht.

Het project brak daarmee alle Kickstarter-records: op de eerste dag was het al meteen het snelste project om de grens van 1 miljoen opgehaald kapitaal te overschrijden, en kort daarna werd in recordtijd ook de kaap van de 2 miljoen gehaald. Het werd het grootste succesvolle filmproject op Kickstarter ooit, met een recordaantal investeerders (meer dan 90.000 ‘backers’) en een recordbedrag.

Toen kon Warner Bros. natuurlijk niet anders dan het licht op groen zetten voor de distributie. Zo zie je maar dat een groep gedreven fans best op kan tegen een grote filmmaatschappij. Wat misschien toch weer een sprankeltje hoop brengt voor andere stopgezette franchises met een grote schare fans, zoals Firefly bijvoorbeeld, wie weet?

itunes.apple.com/us/movie/veronica-mars/id814627621
theveronicamarsmovie.com
www.imdb.com/title/tt2771372
www.kickstarter.com/projects/559914737/the-veronica-mars-movie-project

zondag 16 maart 2014

Typen 2013

In 2012 heb ik voor het eerst een bescheiden boekje uitgegeven over de typewedstrijden waar we dat jaar aan deelgenomen hebben en alle randactiviteiten die daaruit voortvloeiden. Het begon als een uitsluitend elektronische publicatie (ePub en PDF), maar een aantal lezers wilden toch ook graag een gedrukt exemplaar, zodat ik besloot het boekje uit te geven bij Lulu.com. Het kreeg de titel Typen 2012.

Ook in 2013 hebben we heel wat beleefd op typegebied: we hebben oud en nieuw in Nederland gevierd met enkele typevrienden, we hebben deelgenomen aan internetwedstrijden en aan het Nederlands kampioenschap computertypen. Het belangrijkste gebeuren van het jaar was ongetwijfeld het Intersteno-congres in Gent, met de wereldkampioenschappen sneltypen. Vorig jaar was er ook heel wat te doen omtrent de verhuis van de schrijfmachinecollectie van de Nederlandse schrijver W.F. Hermans naar Gent. Er was dus weer stof genoeg om een nieuw boekje mee te vullen.

Typen 2013

Dat nieuwe boekje is er nu. Het heet Typen 2013 (hoe origineel!) en ik heb het maar meteen uitgegeven bij Lulu.com. Het boekje telt 128 pagina’s, is voorzien van 70 kleurenfoto’s en is verkrijgbaar als paperback of e-book (ePub en PDF). De coverillustratie is een detail van een van de schrijfmachines uit de Hermans-collectie. Meer informatie vind je op de bijbehorende website typen2013.gebotopia.be, waar je onder andere ook enkele koppelingen naar fotoalbums en videoclips vindt als uitbreiding bij je leeservaring. Je vindt er ook de download-links voor de e-book-versies en de link naar Lulu.com om een gedrukt boek te bestellen.

Dit boekje is in de eerste plaats een leuke herinnering voor onszelf en voor alle mede-Top-Typers (zo noemen we ons groepje Belgische en Nederlandse wedstrijdtypisten). Ben je als buitenstaander benieuwd naar onze belevenissen? Download het e-book of bestel meteen een gedrukt exemplaar. Ik wens jullie alvast veel leesplezier!

typen2013.gebotopia.be

vrijdag 14 maart 2014

Raspberry Pi

Een tijdje geleden heb ik een Raspberry Pi aangeschaft, maar ik had het op dat moment véél te druk met andere zaken, zoals op reis gaan, een reisverslag schrijven, reisfoto's en -video's bekijken en bewerken, meedoen aan typewedstrijden, sci-fi-conventies bezoeken, naar de bioscoop gaan, een internationaal congres bijwonen, mijn 50e verjaardag vieren, naar verjaardagsfeestjes van anderen gaan, blogposts schrijven, nieuwe software testen, mijn belastingaangifte invullen, naar Discovery Science kijken en het internet lezen. Om maar een paar dingen te noemen. Daardoor ben ik er pas onlangs aan toe gekomen het toestel in gebruik te nemen.

De Raspberry Pi is een computer. Echter niet zomaar een. Het is een singleboardcomputer, gebouwd op een printplaatje dat nauwelijks groter is dan een bankkaart. Het mooie is, dat deze computer spotgoedkoop is. Ik heb er meteen maar een case (een behuizing) bijgekocht, dat leek me het handigst. Je kunt eventueel ook zelf zo'n behuizing maken (in karton bijvoorbeeld, of met Lego-blokjes). Het toestel heeft geen scherm, toetsenbord, muis of harde schijf, maar het heeft uiteraard wel de nodige aansluitingen: twee USB 2.0-poorten, audio- en video-uitgangen (composite RCA én HDMI!), en een aansluiting voor een netwerkkabel. De stroomvoorziening gebeurt via een micro-USB-aansluiting en je moet er een SD-kaartje in stoppen om het ding aan de praat te krijgen. Op dat SD-kaartje moet je vooraf een besturingssysteem installeren. Je hebt de keuze uit een aantal verschillende Linux-distributies. Ik heb gekozen voor het voor de hand liggende Raspbian, een Debian-variant speciaal gemaakt voor de Raspberry Pi.

Raspberry Pi

Ik heb er geen scherm, muis of toetsenbord aangehangen, maar mijn Pi gewoon aangesloten op mijn router. Ik kan ’m benaderen via SSH (vanuit Windows met PuTTY), vanaf mijn desktop-pc of mijn laptop (of zelfs vanaf mijn smartphone). Headless, heet zo’n systeem: mijn Pi heeft geen eigen scherm, muis of toetsenbord, maar wordt bediend via scherm, muis en toetsenbord van een andere computer. Ik kan daarbij zowel de command line interface als de desktop interface gebruiken. Voor dat laatste heb ik nog een ander programmaatje moeten installeren: TightVNC. Al die software is uiteraard helemaal gratis te downloaden en heel simpel te installeren.

De Raspberry Pi is in de eerste plaats bedoeld als spotgoedkope computer die ingezet kan worden voor educatieve doeleinden. Kinderen kunnen met de Pi eenvoudig en goedkoop leren programmeren, in Python bijvoorbeeld. Maar de Pi kan ook voor andere nuttige zaken worden ingezet. Zo gebruik ik het toestel nu als webserver. Mijn webserver is niet toegankelijk via het internet, maar wel via mijn eigen thuisnetwerk. Ik heb er enkele webpagina’s en pdf-bestandjes op gezet die op gelijk welk moment vanaf iedere computer in ons huis geraadpleegd kunnen worden. Alle handleidingen van alle elektronische toestellen die we in huis hebben, staan erop. Dat vind ik veel handiger dan al die boekjes bewaren die je in de doos vindt als je een nieuw toestel koopt. De handleidingen van de tv, de wasmachine, de microgolfoven etc. kun je tegenwoordig allemaal als pdf downloaden via de website van de fabrikanten. Dat doe ik dus altijd meteen als we een nieuw toestel aanschaffen. Door die handleidingen allemaal in elektronische vorm op een centrale plaats te bewaren, heb ik ze altijd meteen bij de hand als ik ze nodig heb. Vroeger waren de papieren handleidingen op cruciale momenten vaak onvindbaar.

Voor de Raspberry Pi zijn natuurlijk nog veel meer toepassingen te bedenken. Een collega van mij heeft er ook een en gebruikt ’m als mediaserver, om zijn foto’s en video’s op zijn tv-scherm te bekijken. Als je er even naar googelt, zul je versteld staan wat mensen allemaal met zo’n dingetje doen. Leuk speelgoedje, spotgoedkoop, erg leerzaam en nog praktisch ook!

www.raspberrypi.org

woensdag 5 maart 2014

Cosmos: A Spacetime Odyssey

Na lang wachten is het eindelijk (bijna) zo ver: op 9 maart gaat Cosmos: A Spacetime Odyssey in première op Fox en op National Geographic Channel. Het gaat om een gloednieuwe 13-delige documentaireserie op tv, de opvolger van het alom geprezen Cosmos: A Personal Voyage van Carl Sagan uit 1980.

Cosmos: A Spacetime Odyssey

Carl Sagan was een wetenschapper die als geen ander de kunst verstond om wetenschap in begrijpbare taal uit te leggen aan het grote publiek. Hij schreef heel wat populairwetenschappelijke boeken en verwierf grote internationale bekendheid met Cosmos, een docuserie over de geschiedenis en ontwikkeling van de beschaving en de wetenschap. Ook bij ons was de reeks in het begin van de jaren tachtig heel populair, en ik herinner me dat mijn vader en ik iedere week vol verwondering aan het scherm gekluisterd zaten toen Cosmos op tv kwam. Ook de soundtrack, met zorgvuldig uitgekozen muziekfragmenten gaande van klassieke muziek over Japanse en Bulgaarse volksmuziek tot de synthesizer-klanken van Vangelis, werd al snel toegevoegd aan mijn muziekverzameling (toen nog in de vorm van een schamele muziekcassette).

Sagan is ook de auteur van mijn favoriete sciencefictionroman, Contact. Dat boek werd in 1997 verfilmd met Jodie Foster in de hoofdrol (een van mijn favoriete films en ooit het allereerste item in mijn dvd-verzameling).

De nieuwe reeks brengt hulde aan het origineel, maar het is zeker geen remake. In de meer dan drie decennia die sindsdien verstreken zijn, heeft de wetenschap grote sprongen voorwaarts gemaakt, en ook de computeranimaties, waarvan nu veelvuldig gebruik gemaakt wordt, stonden toen echt nog in de kinderschoenen. Carl Sagan kan het jammer genoeg niet meer meemaken – hij overleed in 1996 –, maar als ik het correct kan inschatten, wordt de nieuwe Cosmos ongetwijfeld even populair als de oude. De man die Cosmos: A Spacetime Oddyssey presenteert, is minstens even getalenteerd als het erop aankomt de dingen bevattelijk uit te leggen en de kijker te boeien. De gastheer van Cosmos: A Spacetime Odyssey is immers niemand minder dan Neil deGrasse Tyson, een van mijn grote wetenschapsidolen.

Neil deGrasse Tyson en Ann Druyan

Neil deGrasse Tyson is directeur van het Hayden Planetarium in New York. Hij is een prominent figuur in het bestuur van The Planetary Society en heeft heel veel ervaring met populairwetenschappelijke televisie. Hij wordt geregeld in documentaires en talkshows opgevoerd om allerlei astronomische en fysische fenomenen toe te lichten en presenteerde enkele jaren geleden het PBS-programma Nova ScienceNow. Hij heeft ook een radioprogramma, StarTalk, dat via het internet (live en als podcast) te beluisteren valt. Het is al jaren een van mijn favoriete podcasts, waar ik wekelijks naar luister.

Tyson is de geknipte man om de nieuwe Cosmos te presenteren. Hij werd gevraagd door Ann Druyan, de weduwe van Carl Sagan, die de nieuwe reeks producet. Cosmos: A Spacetime Odyssey wordt een prachtige, epische reis doorheen een nieuw tijdperk van onderzoek en ontdekking, en streeft ernaar om de wonderen van het universum voor een zo breed mogelijk publiek toegankelijk te maken door middel van prachtige beelden en uitstekende vertelkunst. Ik zie er alvast heel erg naar uit en zal iedere aflevering beslist meerdere keren herbekijken.

Fox en National Geographic, die de reeks zullen uitzenden, hebben alles in het werk gesteld om een zo groot mogelijk internationaal publiek te bereiken. Het gaat om de grootste wereldwijde lancering van een tv-reeks in de geschiedenis. De serie wordt uitgezonden op alle kanalen van Fox en National Geographic, in 171 landen en 45 talen. In de States komt de eerste aflevering op 9 maart al op tv, bij ons een week later. Oké, het is een weekje langer wachten, maar dat is toch al bijzonder snel. Meestal moeten we hier veel meer geduld hebben vooraleer we Amerikaanse series op ons scherm krijgen.

Absoluut niet te missen dus. Mijn digicorder is al geprogrammeerd voor iedere zondag om 22.00 uur op National Geographic Channel, vanaf 16 maart. Het programma wordt telkens herhaald op dinsdagavond om 20.00 uur.

www.cosmosontv.com
www.facebook.com/COSMOSonTV
www.twitter.com/COSMOSonTV

maandag 3 maart 2014

Zeven Oscars voor Gravity!

De voorbije nacht was het weer Oscar night: het jaarlijkse hoogtepunt voor menig filmliefhebber. Al moeten filmliefhebbers in België er heel wat voor over hebben om de uitreiking van de fel begeerde beeldjes op tv te kunnen volgen. We mogen dan ondertussen wel zo om en bij de 100 kanalen op onze digitale tv hebben, er is er maar één die de Oscars rechtstreeks uitzendt, een betaalzender nog wel: het Telenet-kanaal Prime Star. Inderdaad, onze nationale zenders vinden de Oscars blijkbaar niet belangrijk genoeg. Ze zenden liever tot vervelens toe herhalingen uit van eigen series (F.C. De Kampioenen en meer van die nonsens) of schuiven de normale programma’s probleemloos opzij voor alweer een of ander saai sportevenement dat zo nodig rechtstreeks moet ten koste van al de rest. Maar de Oscars? Neen hoor, wie zou daar nu in geïnteresseerd kunnen zijn?

Oscars 2014 record tweet

Telenet is wel zo ‘gul’ om betaalfilmzender Prime Star gedurende Oscar night ook gratis toegankelijk te maken voor niet-abonnees. Erg vriendelijk van Telenet, maar sta me toe op te merken dat dit een cadeau is waar slechts weinig mensen ook echt wat aan hebben. De Oscars komen bij ons namelijk midden in de nacht op tv (tussen half drie en zes), en de uitzending mag dan wel gratis te bekijken zijn, als je geen abonnement hebt op Prime kun je het niet opnemen! Die mogelijkheid zou nochtans bijzonder welkom zijn, want als je net als ik op maandagmorgen uitgeslapen op het werk moet verschijnen, is een hele nacht opblijven na een druk weekend eigenlijk niet zo’n goed idee. De meesten van ons hebben het op maandagochtend zo al lastig genoeg.

Maar ik heb er iets op gevonden: tijdzappen. Dat is een functie van de digicorder waarmee je terug kunt spoelen terwijl je tv aan het kijken bent. Het werkt als volgt: alle programma’s waar je rechtstreeks naar kijkt, worden eigenlijk door de digicorder opgenomen. Je ziet dat niet bij de opnames staan en van zodra je je toestel uit zet is het weg, maar het laat je wel toe om eventjes te pauzeren, terug te spoelen en daarna weer verder te spoelen. Terwijl je pauzeert of een stukje terugkijkt, neemt de digicorder het vervolg van de uitzending gewoon verder op. Hoe ver je terug kunt in de tijd, kun je bepalen bij de instellingen van de digicorder. Ik heb die instelling voor de gelegenheid op 5 uur gezet, ruim voldoende om de hele Oscar-uitzending te registreren.

Ik ben dus ga als volgt te werk gegaan: voor ik naar bed ga, zet ik de digicorder aan op kanaal 300 (Prime Star). Dan ga ik lekker vroeg slapen, en ik zet mijn wekker op half zes. Om half zes sta ik op, ik spoel terug naar het begin van de Oscar-uitzending, en ik begin te kijken. Alle reclame-onderbrekingen en alle fragmentjes die mij niet bijster interesseren, spoel ik versneld door. De meeste speeches bekijk ik op dubbele snelheid. Op dubbele snelheid kun je nog steeds het geluid horen en kun je moeiteloos begrijpen wat er gezegd wordt. In een mum van tijd heb ik zo alles kunnen zien wat ik wou, én ik verschijn fris en monter op het werk. Creatief tijdmanagement heet dat.

Dus op die manier kan het ook. Alleen een beetje jammer dat het zo moet en vervelend dat je het programma niet gewoon kunt opnemen om dan later op je gemak te bekijken.

Over de Oscars zelf ben ik bijzonder opgetogen. De avond werd gepresenteerd door de immer grappige Ellen DeGeneres, die op een bepaald moment pizza liet aanrukken voor de gasten op de eerste rijen van het Dolby Theatre en die live enkele selfies twitterde. Daarbij werd zowaar het oude Twitter-record van Barack Obama gebroken!

Gravity

Ik heb natuurlijk lang niet alle genomineerde films gezien, maar mijn absolute topfavoriet, die ik voor mezelf maanden geleden al had uitgeroepen tot de beste film van het jaar, heeft maar liefst zeven van zijn tien nominaties kunnen verzilveren. Ja, ik heb het natuurlijk over Gravity, het onmiskenbare meesterwerk van Alfonso Cuarón met Sandra Bullock en George Clooney. Sedert vrijdag heb ik de blu-ray in huis, en na het bekijken van de drie uur aan extra features, waarin in detail uitgelegd wordt hoe de film precies is gemaakt, is mijn bewondering voor de filmmakers alleen maar toegenomen. Een terechte winnaar! Gravity won in de categorieën cinematography, directing, film editing, music, sound editing, sound mixing en visual effects. Jammer genoeg niet voor beste actrice. Dat beeldje ging naar Cate Blanchett in Blue Jasmine.

Voorts was ik ook bijzonder verheugd met de twee Oscars voor Frozen: beste animatiefilm en beste original song, Let it go van het duo Kristen Anderson-Lopez en Robert Lopez en vertolkt door Idina Menzel. Menzel bracht het nummer voor het eerst live op tv tijdens de Oscar-uitzending. Prachtig! Dit nummer kan niet zomaar door de eerste de beste zanger of zangeres gezongen worden. Het stembereik omvat nagenoeg drie octaven (van F3 tot E♭5).

En dan was er natuurlijk de kleine teleurstelling in de categorie voor de beste niet-Engelstalige film. Hier was alweer een Belgische film genomineerd, The Broken Circle Breakdown, waarvan we nu toch echt wel gehoopt hadden dat hij zou winnen. Maar het heeft niet mogen zijn. Italië kaapte de Oscar voor onze neus weg met La Grande Bellezza.

In de komende dagen en weken zal ik vast nog enkele van de Oscar-winnaars en -nominees proberen te zien, en mijn blu-ray van Gravity zal ik ongetwijfeld nog talloze keren opnieuw bekijken. Nog een weekje of twee geduld en dan is Frozen te koop. Die krijgt beslist ook een plaatsje in mijn verzameling.

oscar.go.com